آداب زیارت حرم های شهدا – حسینیه بنی فاطمه اصفهان

در خصوص آداب زیارت شهدا، مستحب است زائر نکات زیر را که در کتب مختلف، به خصوص در مفاتیح الجنان آمده، رعایت کند:
– غسل زیارت
– اذن ورود
– پوشیدن لباس پاکیزه
– استعمال بوى خوش
– ذکر خدا
– حرکت با وقار
– قرائت زیارتنامه
– تلاوت قرآن
– اقامه دو رکعت نماز و هدیه آن به روح شهدا
– دعا براى خود، بستگان و مؤمنان و التماس کنندگان دعا
– طلب شفاعت از شهدا
– کمک به فقرا و مستمندان
– احترام به خدّام آستان مبارک حرم شهدا

برخى دیگر از آداب زیارت قبور مؤمنان:
– در طول هفته، روزهاى دوشنبه، پنجشنبه و صبح شنبه، ثواب بیشترى دارد
– رو به قبله نشستن و گذاشتن دست بر قبر.
– خواندن هفت مرتبه سوره « إِنّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیْلَهِ الْقَدْرِ»
– خواندن سوره حمد و ناس و فلق و آیه الکرسى، هر کدام سه مرتبه و سوره «یس»
– سلام دادن بر اهل قبور و دعا کردن براى آنان و در روایت است که امام صادق (علیه السلام)فرمود: اینگونه سلام دهید
«السَّلامُ عَلَى أَهْلِ الدِّیَارِ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ وَ وَ الْمُوْمِناتِ وَ الْمُسْلِمِینَ الْمُسْلِماتِ، أَنْتُمْ لَنَا فَرَطٌ وَ اِنّا بِکُمْ إِنْ شَاءَ اللهُ لاحِقُونَ».
( بحارالأنوار، ج۹۹، کتاب المزار، باب زیاره المؤمنین و آدابها، ص۲۹۵ ; کامل الزیارات، باب فضل زیاره المؤمنین و کیف یزارون، ص۳۳۳)

شهید ثانی در کتاب‏«دروس‏»، چهارده آداب برای زیارت می‏شمارد که ‏خلاصه آنها چنین است:
اول:
غسل،پیش از ورود به حرم،با طهارت بودن و با لباس تمیز و خشوع وارد شدن‏
دوم:
بر آستانه حرم ایستادن، دعا خواندن و اذن ورود طلبیدن
‏سوم:
کنار ضریح مطهر ایستادن و خود را به قبر نزدیک ساختن
‏چهارم:
رو به حرم و پشت‏به قبله ایستادن در حال زیارت، سپس صورت بر قبر نهادن‏سپس به بالای سر رفتن‏
پنجم:
زیارتهای وارده را خواندن و سلام گفتن
‏ششم:
پس از زیارت، دو رکعت نماز خواندن
‏هفتم:
پس از نماز، دعا کردن و حاجت‏خواستن‏
هشتم:
کنار ضریح مقداری قرآن خواندن و ثواب آن را هدیه به امام (و شهدا) کردن
‏نهم:
در همه حال،حضور قلب داشتن و استغفار کردن از گناه
‏دهم:
به نگهبانان و خادمان حرم احسان و احترام کردن
‏یازدهم:
پس از باز گشت‏ به خانه،دوباره به حرم و زیارت رفتن و در آخرین زیارت، دعای وداع خواندن‏
دوازدهم:
پس از زیارت، بهتر از قبل از زیارت بودن‏
سیزدهم:
بعد از تمام شدن زیارت، زود از حرم بیرون آمدن تا شوق،افزون‏تر شود، وهنگام خروج، عقب عقب بیرون آمدن‏
چهاردهم:
صدقه دادن به نیازمندان آن شهر و آستانه،بویژه به تنگدستان از دودمان‏رسول خدا احسان کردن.
رعایت این آداب،قرب روحی و معنوی می‏آورد و سازندگی زیارت را افزون‏می‏سازد و فلسفه تشریع زیارت نیز، همین بهره‏وری از معنویات مزارات اولیاء خداست.
ر.ک:«بحار الانوار»،ج ۹۸،ص ۱۴۰ به بعد.

عارف ربانی، مرحوم بهاری همدانی درباره آداب زیارت خاندان وحی(علیهم السلام)میگوید:
«باری چون قصد زیارت اولیای حقیقی را بنماید،
اولا باید بداند که نفوس مقدسه طیبه طاهره، چون از ابدان جسمانیه مفارقت نمود و متصل به عالم قدس و مجردات گردید، غلبه و احاطه ایشان به این عالم اقوا گردد و تصرّفاتشان در این نشأت، بیش از سابق شود و اطلاعاتشان به زائران اتمّ و اکمل گردد.
فَرِحِینَ بِمَا آتَاهُمْ اللهُ مِنْ فَضْلِهِ….
پس نسیم الطافشان و رشحات انوار آن بزرگواران، بر زوّار و قاصدین ایشان میرسد; خصوصاً لِلْخُلَّص مِنْ قاصَدیهِمْ [به خصوص کسانی که با خلوص نیت قصد زیارت آن بزرگواران را نموده اند].
پس خوب است زوار به قصد تجدید عهد با آنها و اعلای کلمه ایشان و رَغماً لاَِنفِ أعْداء [به جهت خواری و سرافکندگی دشمنان آنان] و قصد زیارت مؤمن خالص الایمان و به امید استشفاع از برای بخشش گناهان و رجای وصول بر فیوضات عظیمه، رو به آن بزرگواران کند (با مراعات آن آدابی که در کتب مزار ثبت است)
و باید بداند که آنها مطلع بر حرکات و سکنات این شخص;
بلکه مطلع از خطورات قلبیه او هستند
و لذا باید کمال سعی در تضرع و ذل و انکسار بنماید;
خصوصاً در حین دخول به مرقدهای شریفه ایشان و حواس خود را به تمامه و کماله جمع نماید که تفرقه حواس و تشتّت افکار باطله، به منزله پشت کردن به امام است».
تذکره المتقین،ص ۷۶